ام غانم (صاحبة الحصاة)
اُمّ غانم (صاحبة الحصاة)، از زنان راوی حدیث. از او اطلاعات زیادی در دست نیست. هرکدام از ام‌غانم و ام‌اسلم و حبابه والبیه را با لقب صاحبة الحصاة (صاحب سنگ‌ریزه‌ها) می‌شناسند. علت نام‌گذاری این سه نفر به این لقب این است که در مورد هر سه نفر روایت داریم که سنگ‌ریزه‌هایی از جانب امامان معصوم برای آنان بر حقانیت و تعیین امام معصوم، شهادت داده است.
در روایتی آمده، او به دنبال امام بعد از حسین بن علی(ع) بود و می‌دانست نام او علی است، علی بن عبدالله بن عباس را به او معرفی کردند، پیش او رفت ولی او ام‌غانم را دروغگو خواند. اما وقتی پیش علی بن حسین(ع) رفت او انگشتر بر سنگ‌ریزه‌ها گذاشت و بر امامتش شهادت دادند. و پسر ام‌غانم بعد از دیدن این امر ابیات ذیل را سرود.
| فشدّوا وثاقی ثم قال لی اصبطر | كانی مخبوء رآنی خابل | |
| فقلت لحاك اللّه و اللّه لم اكن | لا كذب فی قولی الذی انا قائل | |
| و خلی سبیلی بعد ضنك فاصبحت | مخلاة نفسی و سربی سابل | |
| فاقبلت یا خیر الانام مؤمما | لك الیوم عند العالمین اسائل | |
| فقلت و خیر القوم ما كان صادقا | و لا یستوی فی الدّین حق و باطل | |
| و لا یستوی من كان بالحق عالما | كآخر یمسی و هو للحق جاهل | |
| و انت امام الحق یعرف فضله | و ان قصرت عنه النهی و الفضائل | |
| و انت وصی الاوصیاء محمد ص | ابوك و من نیطت الیه الوسائل |
در روایتی دیگر، مهجع بن الصلت بن عقبه بن سمعان بن غانم بن ام‌غانم، از نوادگان ام غانم پیش امام حسن عسکری(ع) رفته و سنگ ریزه هایی در اختیار داشته که همه امامان تا امام هادی(ع)بر آن مهر زده بودند ونامشان بر آن نقش بسته بود در این دیدار امام حسن عسکری(ع) او را معرفی می کند و از او می خواهد که سنگ ریزه ها را نشان بدهد و امام عسکری(ع) نیز با انگشترش بریکی از آنها نامش را نقش می کند او نیز پس از این ماجرا به حقانیت امیرالمؤمنین (ع) وسایر امامان و امام عسکری(ع) گواهی می دهد.
پانویس
- ↑ تاریخ حدیث شیعه (تا قرن پنجم) ص۱۴۵
- ↑ نک: مدینة المعاجز، ج۴، ص۲۲۰ ؛ ریاحین الشریعه، ج۳، ص۳۶۱؛ اعلام الوری، ص۳۷۲ ؛ أعیان الشیعه، ج۳، ص۴۸۳ ؛ أعلام النساء المؤمنات، ص۲۰۸
- ↑ ریاحین الشریعة در ترجمه بانوان دانشمند شیعه، ج۳، ص۴۲۱-۴۲۰ ؛ مدینة المعاجز، ج۴، ص۲۲۰
- ↑ ریاحین الشریعة، ج۳، ص۴۲۱
- ↑ کلینی، کافی، ج۱، ص۳۴۷، ریاحین الشریعة، ج۳، ص۴۲۲ ؛ أعلام النساء المؤمنات، ص۲۰۷-۲۰۶؛ أعیان الشیعة، ج۳، ص۴۸۳؛ إعلام الوری، ص۳۷۲-۳۷۱
منابع
- امین، محسن، اعیان الشیعة، تحقیق حسن امین، دارالتعارف للمطبوعات، بیروت.
- بحرانی، هاشم بن سلیمان، مدینة معاجز الائمة الاثنی عشر و دلائل الحجج علی البشر، تصحیح عزت‌الله مولائی نیا همدانی و سایرین، موسسة المعارف الاسلامیة، قم.
- طبرسی، فضل بن حسن، اعلام الوری باعلام الهدی، با مقدمه حسن خرسان، دارالکتب الاسلامیه، تهران.
- غروی نایینی، نهله، تاریخ حدیث شیعه (تا قرن پنجم) شیعه شناسی، قم، ۱۳۸۶ش.
- حسون، محمد، مشکور، ام‌علی، أعلام النساء المؤمنات، اسوه، تهران، ۱۳۷۹ش.
- محلاتی، ذبیح الله، ریاحین الشریعه در ترجمه بانوان دانشمند شیعه، دارالکتب الاسلامیه، تهران.